Nierzetelne i nieterminowe opinie rzeczoznawcom grozić będzie skreśleniem z listy biegłych sądowych. Reforma ma wejść w tym roku.
Marek Biernacki, minister sprawiedliwości. postanowił zmierzyć się z problemem niskiej jakości merytorycznej opinii biegłych, powodującej często wypaczenie przebiegu procesów sądowych. Resort opracował projekt założeń reformy, który uzyskał akceptację Rady Ministrów.
Ministerstwo Sprawiedliwości (MS) zapowiada, że zmiany dyscyplinujące biegłych sądowych wejdą w życie już w trzecim kwartale 2014r.
– Niestety, często opinie biegłych są na bardzo niskim poziomie, szczególnie w sprawach gospodarczych. Dzieje się tak z kilku powodów – przede wszystkim dlatego, że bardzo łatwo jest się dostać na listy biegłych i trafia na nie mnóstwo osób niekompetentnych – mówi Zbigniew Ćwiąkalski, były minister sprawiedliwości.
Tę patologię ma ograniczyć zupełnie nowa ustawa – o biegłych sądowych. Rzeczoznawca, który będzie sporządzał nierzetelne opinie lub opóźniał procesy sądowe, przedstawiając ekspertyzy po terminie, zostanie skreślony z listy biegłych. Trudniej będzie też dostać się na listę. Zasadą będzie, że kompetencje kandydatów ocenią prezesi sadów okręgowych na podstawie dokumentów wydawanych przez samorządy zawodowe. Jednak w razie wątpliwości prezesi sądów będą mogli powołać specjalne komisje weryfikujące kwalifikacje kandydatów na biegłych.
Resort sprawiedliwości szacuje, że takie komisje ocenią nie więcej niż 20 proc. osób ubiegających się o wpis na listę. Środowisko biegłych krytykuje ten pomysł.
– Członków komisji będą powoływać prezesi sadów okręgowych według własnego uznania. Nie można wykluczyć, że znajdą się w nich osoby o niższych kwalifikacjach niż oceniani kandydaci. Czy taka komisja rzetelnie sprawdzi kwalifikacje? Obawiam się, że będzie dochodziło do ocen niemerytorycznych. Takie komisje mogą służyć do eliminacji niewygodnych kandydatów. Naszym zdaniem, jedynym obiektywnym sposobem weryfikacji są odpowiednie dokumenty zaświadczające o kompetencjach osób starających się o wpis na listę biegłych sądowych – mówi Romuald Tomczyk, prezes Stowarzyszenia Rzeczoznawców Ekonomicznych.

WYKUJĄ WIEDZĘ: Marek Biernacki minister sprawiedliwości, zamierza wprowadzić obowiązkowe szkolenia dla biegłych sądowych z zakresu ich zadań i ustawowych obowiązków

 

Puls Biznesu (nr 57) 24.03.2014 Jarosław Królak

 

ZASADY OGÓLNE KODEKSU ETYKI ZAWODOWEJ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH

1. Działaj rzetelnie ze świadomością, że obowiązuje Cię zasada bezstronności i poszanowania prawa.

2. Postępuj uczciwie wobec klienta, aby mógł w pełni polegać na tym co robisz, przestrzegaj jego prawa do poufności.

3. Działaj otwarcie i przejrzyście, wykonując powierzone Ci zadanie w sposób czytelny i zrozumiały.

4. Bądź odpowiedzialny za powierzone Ci przez klienta zadanie, nie obiecuj więcej niż możesz i powinieneś wykonać.

5. Bądź świadomy swoich umiejętności – nie podejmuj się zadań wykraczających poza Twoje kompetencje i możliwości.

6. Bądź zawsze obiektywny – udzielaj uczciwych i niezależnych porad.

7. Wykonuj czynności zawodowe według najlepszej wiedzy i woli, z należytą dokładnością i starannością.

8. Dbaj o godność zawodu zarówno w działalności zawodowej, jak i w życiu prywatnym.

9. Miej odwagę reagować na negatywne zjawiska, szczególnie jeżeli przypuszczasz, że inny rzeczoznawca nie przestrzega zasad etyki zawodowej.

10. Bądź świadom wartości swojej pracy, nie proponuj wynagrodzenia niegodnego Twojego dzieła.

 

 

Same dobre chęci nie wystarczą, aby zajmować się szacowaniem cen obiektów budowlanych i działek. Potrzebne jest jeszcze uzyskanie uprawnień zawodowych.

Chętnych do zawodu rzeczo­znawcy nie brakuje. 1 stycznia zmieniły się zasady uzyskiwa­nia uprawnień wykonywania tej profesji. Wprowadziła je ustawa deregulacyjna. Przez ponad dwa miesiące brakowało jednak przepisów szczegóło­wych. W końcu Ministerstwo Rozwoju i Infrastruktury je opracowało. Weszły one w życie 18 marca. Dzięki temu pierwsze postępowanie kwalifikacyjne dla kandydatów odbędzie się za cztery dni – 28 marca.

Podstawowe wymagania

Obecnie zasady dotyczące nadawania uprawnień zawie­rają art. 174-178 ustawy 0 gospodarce nieruchomo­ściami oraz dwa rozporządze­nia ministra infrastruktury i rozwoju z 11 marca 2014 r. Pierwsze w sprawie nadawa­nia uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieru­chomości oraz drugie doty­czące opłaty za postępowanie kwalifikacyjne i wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifi­kacyjnej (DzU z 17 marca 2014 r., poz. 328 i 329)- Zgodnie z tymi przepisami kandydat do zawodu rzeczo­znawcy majątkowego powi­nien koniecznie posiadać wy­kształcenie wyższe. Do 1 stycznia potrzebny był tytuł magistra, teraz wystarczy uzyskanie licencjatu.

Uprawnienia zawodowe rzeczoznawcy majątkowego może uzyskać nadal tylko osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Nie może też być karana za przestępstwa prze­ciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, fałszowanie pieniędzy, papie­rów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za prze­stępstwa skarbowe.

Uwaga! Ustawa o gospodarce nieruchomościami nadal przewiduje wymóg ukończe­nia studiów podyplomowych. Nie dotyczy on jednak osób, które ukończyły studia wyższe i których program uwzględniał co najmniej minimalne wymo­gi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości.

Stwierdzenie, że program studiów wyższych uwzględnia minimalne wymogi programo­we dla studiów podyplomo­wych w zakresie wyceny nie­ruchomości, następuje na podstawie zaświadczenia uczelni.

Zdobywanie doświadczenia

Przyszły rzeczoznawca również musi odbyć praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości. Nie może ona trwać krócej niż pół roku (przed 1 stycznia była dłuższa i wynosiła 12 miesięcy). Prak­tyka musi się odbyć u rzeczo­znawcy majątkowego wpisa­nego na listę prowadzonych praktyk lub w innej formie.

Za organizację praktyki odpowiada jej prowadzący. On też ustala harmonogram prak­tyki zawodowej, zapewniający kandydatowi na rzeczoznawcę majątkowego zrealizowanie programu praktyki oraz moż­liwość wykonywania czynno­ści wchodzących w jej zakres.

W ramach praktyki kandy­dat na rzeczoznawcę majątko­wego m.in. samodzielnie spo­rządza minimum sześć (do 1 stycznia było 15) projektów operatów szacunkowych, w których określa wartość nieruchomości przy zastoso­waniu różnych podejść, metod i technik wyceny.

Ponadto zapoznaje się ze sposobem korzystania z reje­strów i ewidencji prowadzo­nych przez sądy, gminy oraz starostów, a także z innych dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędów i insty­tucji, zawierających niezbędne dane wykorzystywane przy szacowaniu nieruchomości.

Przyszły rzeczoznawca po­winien prowadzić dziennik w czasie praktyk. Wzory dzienników praktyki zawodo­wej dla kandydatów na rzeczoznawcę majątkowego określa­ją załączniki do wspomniane­go wyżej rozporządzenia.

Praktyka zawodowa rozpo­czyna się w dniu dokonania w dzienniku praktyki zawodo­wej pierwszego wpisu, a koń­czy się w dniu dokonania ostatniego wpisu. Następnie prowadząc)’ praktykę potwier­dza w dzienniku praktyki za­wodowej zrealizowanie jej programu, a organizator praktyki zawodowej sprawdza oraz potwierdza spełnienie warunków jej odbycia poprzez złożenie podpisów.

Dokumentami potwierdza­jącymi odbycie praktyki zawo­dowej jest wypełniony przez kandydata dziennik praktyki zawodowej, podpisany przez prowadzącego, jej organizato­ra, a także samodzielnie spo­rządzone przez kandydata sześć projektów operatów szacunkowych.

Uwaga! Maksymalna wyso­kość opłaty za praktykę zawo­dową wynosi 50 proc. kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z kwartału poprzedzającego, kwartał, w którym prowadzący prakty­kę dokonał wpisu w rejestrze wydanych dzienników praktyk. Ogłasza je prezes GUS. Obecnie jest to 4004 zł, prak­tyki będą więc kosztowały 2002 zł.

Praktyk nie muszą odby­wać osoby, które przeszły praktyki studenckie realizo­wane na podstawie umowy zawartej między uczelnią a organizacją zawodową rze­czoznawców, a także mające dwuletnie doświadczenie związane z wyceną.

Uwaga! Brakuje definicji, co oznacza dwuletnie doświad­czenie zawodowe.

Sprawdzanie wiedzy

Egzaminy na rzeczoznawcę są dwuetapowe, przeprowa­dza je Państwowa Komisja Kwalifikacyjna. Postępowanie kwalifikacyjne realizuje się w terminie i miejscu wyzna­czonym przez ministra rozwo­ju i infrastruktury.

Składa się ono z etapu wstępnego i egzaminu. Wcze­śniej jednak kandydat do za­wodu rzeczoznawcy powinien złożyć w ministerstwie wnio­sek wraz z niezbędnymi doku­mentami. Nie może tego jed­nak zrobić później niż 40 dni przed wybranym terminem etapu wstępnego.

Wnioskiem i dokumentami zajmuje się następnie Pań­stwowa Komisja Kwalifikacyj­na. Sprawdza ona dokumenty kandydata na rzeczoznawcę majątkowego, przede wszyst­kim interesuje ją, czy spełnia on warunki dopuszczenia do egzaminu i czy projekty ope­ratów szacunkowych spełniają wymagania stawiane przez przepisy.

Z przeprowadzonego etapu wstępnego sekretarz zespołu kwalifikacyjnego komisji spo­rządza odrębny dla każdego kandydata protokół, który podpisują wszyscy członkowie zespołu kwalifikacyjnego. W protokole potwierdza się, że kandydat spełnia warunki dopuszczenia do egzaminu, lub wskazuje się warunki, których kandydat nie spełnił i z powodu których nie może być do niego dopuszczony.

Następnie minister zawia­damia kandydatów o dopusz­czeniu do egzaminu, który obejmuje część pisemną i ustną.

Egzamin przeprowadza się, jeżeli na podstawie wyników etapu wstępnego do części pisemnej zostało dopuszczo­nych co najmniej 30 kandydatów. W przypadku braku wymaganej liczby kandyda­tów ci dopuszczeni do egza­minu przystępują do jego części pisemnej w kolejnym terminie drugiego etapu po­stępowania kwalifikacyjnego.

W tym przypadku kandyda­tów zawiadamia się o terminie i miejscu egzaminu, nie póź­niej niż 14 dni przed jego przeprowadzeniem. Trzeba zdać obie części egzaminu. Przewodniczący zespołu kwa­lifikacyjnego przekazuje mini -strawi protokoły z przeprowa­dzonego postępowania kwali­fikacyjnego wraz z jego dokumentacją. Na tej podsta­wie wydaje się świadectwa nadania uprawnień zawodo­wych w zakresie szacowania nieruchomości albo decyzje odmawiające nadania tych uprawnień.

JAKIE DOKUMENTY

Do wniosku o nadanie uprawnień zawodowych dołącza się:

• oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych;
• oświadczenie o niekaraniu za przestępstwa: przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, wiarygodności dokumentów, mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwa skarbowe;
• dokumenty potwierdzające posiadanie wyższego wykształcenia oraz ukończenie studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości, czyli dyplomy;
• dwie fotografie o wymiarach 35 x 45 mm przedstawiają­ce wizerunek kandydata;
• dziennik praktyki zawodowej lub inny dokument potwierdzający praktyczne przygotowanie do wykonywa­nia zawodu;
• część samodzielnie sporządzonych projektów operatów szacunkowych, gdy na części ustnej kandydat będzie omawia! procedury wyceny nieruchomości zastosowa­nych w projektach operatów szacunkowych;
• dowód wniesienia opłaty za postępowanie kwalifikacyjne. W przypadku składania kopii dokumentów wymagane jest poświadczenie zgodności z oryginałem dokonane przez notariusza.

POTRZEBNY ADRES

Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych – www.pfsrm.pl Skupia ona 24 regionalne stowarzyszenia rzeczoznawców majątkowych.

OPERAT WSZYSTKO POWIE

Ile jest warta działką magazyn czy lokal użytkowy? Inwestor dowie się tego z operatu szacunkowego przygotowanego przez rzeczoznawcę majątkowego. Najczęściej potrzebuje on wyceny nieruchomości, gdy planuje zaciągnąć kredyt, wnieść nieruchomość aportem do spółki albo gdy kwestionuje wysokość opłaty za użytkowanie wieczyste.

JAKIE KOSZTY

Wysokość opłaty za postępowanie kwalifikacyjne dla kandydata na rzeczoznawcę majątkowego jest uzależniona od etapu postępowania kwalifikacyjnego i wynosi:

• za pierwszy etap postępowania kwalifikacyjnego (etap wstępny) – 250 zł,
• drugi etap postępowania kwalifikacyjnego (egzamin):

– za część pisemną egzaminu – 450 zł,

– za część ustną egzaminu – 450 zł,

• w przypadku ponownego przystąpienia przez kandydata do części ustnej egzaminu wysokość opłaty za postępowanie kwalifikacyjne wynosi 450 zł,
• w przypadku złożenia przez kandydata wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wysokość opłaty za postępowanie kwalifikacyjne wynosi 450 zł.

WYMOGI DLA KANDYDATA

Uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadaje się osobie fizycznej, która:

• posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była karana za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
• posiada wyższe wykształcenie;
• ukończyła studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości;
• odbyła co najmniej sześciomiesięczną praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości;
• przeszła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne, w tym złożyła egzamin dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.

Z CZEGO SKŁADA SIĘ EGZAMIN

Egzamin pisemny polega na rozwiązaniu testu wielokrotnego wyboru składającego się z 90 pytań oraz na rozwiązaniu zadania praktycznego.

Za każdą odpowiedź w teście przyznaje się:

• za odpowiedź prawidłową – 1 punkt, przy czym za prawidłową uznaje się odpowiedź wskazującą wszystkie poprawne odpowie­dzi cząstkowe;
• za odpowiedź nieprawidłową lub brak odpowiedzi – 0 punktów.

Zadanie praktyczne oceniane jest w 11-punktowej skali, od 0 do 10 punktów. Wynik egzaminu stanowi sumę punktów uzyskanych za odpowiedzi na poszczególne pytania z testu oraz za rozwiązanie zadania. Do części ustnej egzaminu mogą być dopuszczeni kandydaci, którzy uzyskali łącznie co najmniej 70 punktów, w tym co najmniej 5 punktów za zadanie praktyczne. W razie nieuzyskania przez kandydata z części pisemnej egzaminu odpowiedniej liczby punktów postępowanie kwalifikacyjne uznaje się za zakończone wynikiem negatywnym.

Po egzaminie pisemnym przystępuje się do części ustnej.

Prawo i Praktyka (nr 69) 24.03.2014 Renata Krupa-Dąbrowska